Jelita – ich rola w organizmie człowieka jest niezwykle ważna. Nie chodzi tu tylko o procesy związane z trawieniem i wchłanianiem pokarmu. Flora bakteryjna jelit odgrywa znacznie więcej funkcji – jedną z nich jest oddziaływanie na układ nerwowy.
Ilość i rodzaj mikroorganizmów zasiedlających jelita człowieka jest bardzo różna i zależna od wielu czynników, między innymi jest to:
- styl życia – a dokładniej sposób żywienia
- przewlekły stres – jako jeden z najczęstszych czynników zaburzonej flory bakteryjnej
- dotychczasowe leczenie farmakologiczne – niekorzystnie działa szczególnie przewlekła antybiotykoterapia
- czynniki genetyczne
- droga przyjścia na świat – dziecko urodzone naturalnie ma lepiej wykształconą mikrobiotę jelitową, niż dzieci urodzone poprzez cesarskie cięcie
Jelita – to nadal obiekt badań dla wielu naukowców. Rola mikrobioty jelitowej jest bardzo obszerna, jednak dążymy do tego, aby jeszcze dokładniej poznać jej funkcje. Zgodnie z obecnym stanem wiedzy mikroorganizmy zasiedlające jelita są odpowiedzialne za:
- syntezę niektórych witamin, dokładniej witamin z grupy B oraz witaminy K
- zwiększenie przyswajalności składników odżywczych dostarczanych wraz z pożywieniem
- magazynowanie energii w formie krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych
- produkcję neurohormonów – szczególnie serotoniny – hormonu szczęścia, synteza w jelitach to aż 90% całkowitej syntezy w organizmie!
- hamowanie rozwoju patogennych mikroorganizmów – a co za tym idzie stymulację układu odpornościowego!
Coraz więcej słyszy się o wpływie mikrobioty jelitowej na działanie osi mózgowo-jelitowej! I to właśnie na tym skupimy się w tym artykule.
Nie od dziś znana jest funkcja jelit w prawidłowej pracy centralnego układu nerwowego. Bakterie jelitowe mają zdolność pewnego rodzaju komunikacji z układem nerwowym, poprzez: zmiany w składzie flory bakteryjnej, stymulację nerwu błędnego, odpowiedź hormonalną, pobudzenie układu immunologicznego itp.
Udowodnione zostało, że skład mikrobioty jelitowej – zarówno ilościowy, jak i jakościowy znacząco wpływa na nastrój oraz występowanie zaburzeń lękowych. Często również, zaburzenia te współistnieją z zespołem jelita drażliwego.
Obecnie najczęściej diagnozowanymi zaburzeniami psychiatrycznymi są zmiany depresyjne. Niestety problem ten dotyka współcześnie około 350 mln ludzi na całym świecie. Według naukowców zmiany te wydają się być mocno powiązane z składem flory bakteryjnej. Na pewno po części dzieje się to za sprawą obniżonej syntezy serotoniny w jelitach.
Badania wskazują również na znaczący wpływ składu flory bakteryjnej u dzieci z autyzmem. Zastosowanie u nich odpowiednio dobranej probiotykoterapii przyniosło widoczne poprawy w zachowaniu.
Badane są również zależności składu ilościowego i jakościowego mikrobioty jelitowej w stwardnieniu rozsianym (SM), chorobie Alzheimera i innych.
Wszystkie powyższe zmiany wskazują na znaczący wpływ mikrobioty jelitowej na stan układu nerwowego u człowieka!
Zatem – sprawa jest prosta. Odczuwasz przewlekłe zmęczenie, niechęć do codziennych obowiązków, a może inne objawy, które utrudniają Ci funkcjonowanie w codziennym życiu?
W pierwszej kolejności zadbaj o swoje jelita:
- odżywiaj się zdrowo!
- wyeliminuj cukry proste z diety – udowodniono, że węglowodany proste wpływają niekorzystnie na rozwój flory bakteryjnej jelit!
- jedz naturalne probiotyki – np. kiszonki – niech pojawiają się kilka razy w tygodniu jako dodatek do posiłku!
- jeśli tolerujesz nabiał – źródłem bakterii jelitowych są również fermentowane produkty mleczne – jednak te dobrej jakości – jogurty naturalne lub kefiry!
- staraj się zminimalizować poziom stresu – zadbaj o aktywność fizyczną!
- jeśli jest taka konieczność – sięgnij po probiotykoterapię – jednak najpierw skonsultuj się ze specjalistą w celu dobrania odpowiedniego probiotyku!
Do dzieła!
Źródła:
Gulas E, Wysiadecki G, Strzelecki D, Gawlik-Kotelnicka O, Polguj M: Jak mikrobiologia może wpływać na psychiatrię? Powiązania między florą bakteryjną jelit a zaburzeniami psychicznymi, Psychiatr. Pol. 2018, 52 (6): 1023-1039;
Skonieczna-Żydecka K, Łoniewski I, Maciejewska D, Marlicz W: Mikrobiota jelitowa i składniki pokarmowe jako determinanty funkcji układu nerwowego, Aktualności Neurologiczne, 2017, 17(4): 181-185;
Karakuła- Juchnowicz H, Pankowicz H, Juchnowicz D, Piedra J. L. V, Małecka-Massalska T: Mikrobiota jelitowa – klucz do zrozumienia patofizjologii jadłowstrętu psychicznego, Psychiatr. Pol. 2017, 51(5): 859-870.
